Wann endet die Verjährungsfrist für Schadensersatzansprüche?

VW-emissieschandaal.

De dieselemissieschandaal houdt de rechtbanken al bijna vijf jaar bezig. Heb ik nog een kans om een schadevergoeding te eisen of zijn alle claims allang verjaard? Vraag het aan de gedupeerden die nog geen juridische stappen hebben ondernomen. Hier vindt u alle informatie over de verjaringstermijn in het emissieschandaal.

Normaal gesproken kunnen kopers van een auto tot twee jaar na aankoop van het voertuig garantieclaims tegen de verkoper indienen vanwege materiële gebreken. De illegale uitschakelapparaten die VW in dieselauto's heeft geïnstalleerd, vertegenwoordigen echter opzettelijke, immorele schade. Deze vordering tot schadevergoeding is in de regel onderworpen aan een verjaringstermijn van drie jaar tot het einde van het jaar. Het is echter niet duidelijk wanneer deze periode precies begint. Volgens artikel 199, lid 1, nr. 1 van het Duitse Burgerlijk Wetboek (BGB) begint de schade aan het einde van het jaar waarin de schade is ontstaan, d.w.z. op het moment dat de illegale manipulatie-instrumenten in het voertuig zijn ingebouwd. Anderzijds is het ook relevant wanneer de eigenaar van het voertuig op de hoogte is geraakt van de emissiemanipulatie en zijn claims (artikel 199 lid 1 nr. 3 BGB).

Wanneer wisten kopers van dieselvoertuigen die waren opgelicht dat ze recht hadden op compensatie?

En daar zit nu juist de crux: op welk moment wisten de gedupeerde autobezitters daadwerkelijk van de emissiemanipulatie en de daaruit voortvloeiende claims tegen de fabrikanten? Vanaf 22 september 2015, toen VW een ad hoc aankondiging over “Onregelmatigheden in de ontwikkeling van dieselmotoren.” geïnformeerd? Na de start van de terugroepactie door de Federale Motortransportautoriteit op 15 oktober 2015? Of konden de gedupeerden er enkel van uitgaan dat zij in 2017, toen de eerste rechters consumentvriendelijke uitspraken deden, een schadeclaim tegen VW hadden?

Het Landgericht Trier heeft over deze vragen een opmerkelijke uitspraak gedaan (19 september 2019, zaaknummer 5 O 417/18): De verjaringstermijn van drie jaar kan pas beginnen na een beslissing van de hoogste rechter.

Zolang er geen uitspraak is gedaan door het Federale Hof van Justitie, moet de juridische situatie als onduidelijk worden beschouwd

Zowel de Arrondissementsrechtbank Frankfurt am Main (arrest van 5 februari 2020, zaaknr. 2-O4 O 321/19) als de Arrondissementsrechtbank Duisburg (arrest van 20 januari 2020, zaaknr. 4 O 165/19) hebben zich aangesloten bij het oordeel van de Arrondissementsrechtbank Trier. Het laatste gaat nog verder. In het vonnis staat:

“Het is objectief gezien onredelijk voor een benadeelde partij om een rechtszaak aan te spannen, omdat hij niet kan voorzien hoe een rechtszaak zal worden beslist door een rechtbank die deze behandelt. Uiteindelijk hangt het van het toeval af of hij een panel tegenkomt dat zijn claim accepteert of verwerpt. Er is inmiddels een tendens waarneembaar in de jurisprudentie ten gunste van benadeelde voertuigeigenaren. Zolang er echter geen uitspraak van het Federale Hof van Justitie in een vergelijkbare zaak is, moet de juridische situatie als onduidelijk worden beschouwd. Dit brengt de gedaagde geen onredelijk nadeel toe; “Het heeft de bevoegdheid om een beslissing van het Federale Hof van Justitie te bewerkstelligen en daarmee een verduidelijking van de rechtssituatie.”

Zolang het Federale Hof van Justitie geen uitspraak heeft gedaan in de emissiezaken, begint de termijn niet te lopen. Het is interessant om op te merken dat de Zesde Senaat, die verantwoordelijk is voor de VW-zaak, zich in eerdere zaken al heeft uitgesproken over de kwestie van het begin van de verjaringstermijn. Zo heeft het Hof in een arrest van 31 januari 1995 benadrukt dat een benadeelde ‘niet verplicht is om in het belang van degene die de schade veroorzaakt, zelf het initiatief te nemen om kennis te nemen van de omstandigheden waaronder de schade is ontstaan en van de identiteit van degene die de schade heeft veroorzaakt. In een nader arrest (18.01.2000, Az. VI ZR 375/98) bevestigde de Senaat nogmaals het juridisch oordeel. Getroffen autokopers hoeven zich dus niet te bezondigen aan buitensporige activiteiten in het belang van de autobedrijven om ervoor te zorgen dat de verjaringstermijn vroegtijdig begint te lopen.